Kỹ năng phỏng vấn (1)

1. Kỹ năng phỏng vấn
Phỏng vấn là phương pháp thông dụng nhất trong tuyển chọn ứng viên. Đó là quá trình giao tiếp giữa ứng viên và nhà tuyển dụng nhằm kiểm tra lại tất cả những dữ kiện mà ứng viên đã cung cấp và đánh giá sự phù hợp của ứng viên so với tiêu chuẩn tuyển dụng.
1.1. Vai trò của phỏng vấn
- Đạt được tính giá trị, khả năng tin cậy và không có sự phân biệt đối với ứng viên để quyết định xem họ có phù hợp với công việc và tổ chức hay không;
- Tiếp xúc với ứng viên trong cung cách sao cho duy trì và tạo được thiện chí đối với công ty và sự quản lý của công ty;
- Thu nhập các thông tin không có sẵn từ các nguồn khác hoặc kiểm tra thông tin về người xin việc;
- Phỏng vấn để cung cấp thông tin, tạo lòng tin cho ứng viên;
- Thuyết phục ứng viên chấp nhận một đề nghị công việc.
1.2. Các hình thức phỏng vấn phổ biến trong tuyển dụng
1.2.1. Các hình thức phỏng vấn dựa vào sự chỉ dẫn
- Phỏng vấn theo mẫu (phỏng vấn có chỉ dẫn) là hình thức được sử dụng phổ biến nhất trong tuyển dụng. Với hình thức này, người phỏng vấn hỏi ứng viên theo các câu hỏi đã được thiết kế sẵn và điền các nội dung trả lời tương ứng của ứng viên vào bản hỏi. Phương pháp này thường tiết kiệm được thời gian, nội dung câu hỏi đúng trọng tâm, việc đánh giá mang tính khách quan hơn. Tuy nhiên, hình thức này thường làm cuộc phỏng vấn khô khan, không có sức thu hút ứng viên, các thông tin thu được không phong phú và khó kiểm tra được các khả năng đặc biệt của ứng viên.
- Phỏng vấn không theo mẫu (phỏng vấn không chỉ dẫn) là hình thức phỏng vấn mà người phỏng vấn không có các câu hỏi được thiết kế sẵn dành cho tất cả các ứng viên, cuộc phỏng vẫn diễn ra như một buổi nói chuyện thông thường. Người phỏng vấn dường như chỉ định hướng và hỏi những câu hỏi mang tính khái quát, ứng viên tự do trả lời và có thể hỏi người phỏng vấn bất cứ vấn đề gì quan tâm. Hình thức phỏng vấn này thường tốn nhiều thời gian, phụ thuộc nhiều yếu tố chủ quan và kỹ năng phỏng vấn của người phỏng vấn, sự đánh giá khó công bằng giữa các ứng viên,…Tuy nhiên, hình thức này lại tạo sự thoải mái cho ứng viên và nhà tuyển dụng có thể đánh giá ứng viên ở nhiều khía cạnh khác nhau.
- Phỏng vấn hỗn hợp là hình thức phỏng vấn kết hợp giữa bảng câu hỏi và không sử dụng bảng câu hỏi. Nhà tuyển dụng hỏi ứng viên những câu hỏi có tính bắt buộc chung và có thể hỏi thêm những vấn đề khác để có thể đánh giá ứng viên trên nhiều góc độ khác nhau. Hình thức phỏng vấn này phát huy được ưu điểm và khắc phục được những điểm của hai hình thức phỏng vấn chỉ dẫn và không chỉ dẫn.
1.2.2. Các hình thức phỏng vấn theo số lượng người phỏng vấn
- Phỏng vấn cá nhân: trong một thời điểm mỗi người phỏng vấn chỉ phỏng vấn một ứng viên. Hình thức này chủ yếu áp dụng phỏng vấn sơ tuyển khi số lượng ứng viên quá lớn bởi tiết kiệm được thời gian, chi phí cho cả nhà tuyển dụng và ứng viên. Tuy nhiên, hình thức phỏng vấn này mang yếu tố chủ quan cao và phụ thuộc vào kỹ năng của cá nhân người phỏng vấn.
- Phỏng vấn tập thể: trong cùng một thời điểm, một nhóm người phỏng vấn cùng hỏi và đánh giá về một ứng viên. Hình thức này giúp lượng thông tin thu thập được phong phú, việc đánh giá mang tính khách quan và công bằng hơn.
- Hội đồng tuyển dụng là một dạng của phỏng vấn tập thể nhưng nhóm phỏng vấn mang tính chất chính thức, chuyên nghiệp hơn.
1.2.3. Các hình thức phỏng vấn dựa trên tính chất cuộc phỏng vấn
- Phỏng vấn theo tình huống: người phỏng vấn đưa ra các tình huống giả định hoặc có thật trên thực tế và đề nghị ứng viên tìm cách giải quyết nếu ở ví trí công việc dự tuyển: Ví dụ, khách hàng yêu cầu gặp người quản lý để phàn nàn về giá sản phẩm, anh/chị sẽ giải quyết thế nào?
- Phỏng vấn căng thẳng: người phỏng vấn liên tục tạo áp lục cho ứng viên bằng những câu hỏi khó và xoáy vào những điểm yếu của ứng viên nhằm kiểm tra sự bình tĩnh, khả năng giải quyết vấn đề, sự thận trọng,…của ứng viên. Hình thức phỏng vấn này thường gây sự bực bội, ức chế cho ứng viên và có thể gây mâu thuẫn giữa người phỏng vấn và ứng viên. Vì vậy, hình thức này chỉ nên áp dụng khi thật cần thiết và người phỏng vấn có nhiều kinh nghiệm.

(Còn nữa)